Tarihî bir fotoğraf bu..
Çekilirken ben de oradaydım.
Yakından âlâ bakın…
Çünkü bu yıl bu fotoğrafın 10’uncu yılı…
10 yıl evvel dünya tarihinin özgürlükler konusundaki son global dayanışma hareketinin fotoğrafı bu…
Yakından baktığınızda göreceğiniz beş kişi
Yakından baktığınızda en önde periyodun beş siyasetçisini göreceksiniz.
Soldan başlarsanız İsrail Başbakanı Netanyahu…
Onun üç insan ötesinde Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas duruyor.
Onun çabucak yanında Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu…
Aralarında Almanya Şansölyesi Merkel’i görüyoruz.
Ve Fransa Cumhurbaşkanı Hollande…
Çok değil, 10 yıl evvel “teröre karşı global dayanışmayı” temsil eden bu beş siyasetçi, artık yalnızca 10 yıl sonra dünyanın parçalanmışlığını temsil ediyorlar…
Tarih tam olarak 11 Ocak 2015…
Geçen salı en büyük medya katliamının 10’uncu yılıydı
Ondan dört gün önce…
Yani 7 Ocak 2015 günü dünya tarihinin şahit olduğu en büyük “medya katliamı” yaşandı.
Fransa’nın en büyük mizah dergisi Charlie Hebdo’nun ofisine giren iki terörist, mecmuanın neredeyse bütün yaratıcı takımını öldürdü.
Geçen salı günü işte bu meşum günün 10’uncu yıldönümüydü.
O gün beni etkilemişti bu fotoğraf.
Ama bugün baktığım vakit çok öbür ve çok daha etkileyici bir şey görüyorum.
Bu fotoğrafta Türkiye-Avrupa Birliği-İsrail ve Filistin yan yana, kol kola yürüyor.
Ne için?
Teröre karşı global bir dayanışma göstermek için.
Charlie Hebdo “gebertildi mi”, yoksa “gebertilemez mi?”
10 yıl evvel 12 çizeri hunharca katledilen Charlie Hebdo, geçen salı günü yani 7 Ocak 2025’de, farklı bir kapakla çıktı.…
Dünyada terörün sembolü olan kalaşnikof bir silahın namlusu üzerinde oturan bir okur gülerek mecmuasını okuyordu.
Üzerinde ise şu yazıyordu: “Charlie Hebdo; Gebertilemez…”
Evet, “Öldüremezsiniz” üzere mevti romantikleştiren bir söz değil, “Gebertilemez” üzere vefatı aşağılayan bir söz kullanmalı tercih etmişlerdi.
Çünkü Charlie Hebdo, teröristlerin gözünde “gebertilmesi gereken” bir şeydi…
O iki terörist “İslami Cihad” ismine bunu yapmıştı.
Ama çok değil, bundan yalnızca 10 yıl evvel, İslam dünyasının iki ülkesinin temsilcisi en ön sırada Charlie Hebdo’nun katledilen karikatüristleri için yürüyordu.
Yani basın özgürlüğü için…
Katledilen 12 bireyden biri düzgün arkaşımdı
O gün o sıranın biraz ardında ben de vardım.
Çünkü Charlie Hebdo Paris’teki öğrencilik yıllarımdan itibaren takip ettiğim mecmuaların başındaydı.
Derginin daha “Hara Kiri” olarak çıktığı günlerden beri topladığım bir koleksiyonum bile vardı ancak ne yazık ki Paris’teki evimden çalınmıştı.
Orada bulunmamın özel bir nedeni daha vardı.
O katliamda öldürülen çizerlerden biri alan Wolinski arkadaşımdı.
Onunla son kez Bebek Oteli’nin altındaki, artık kapanmış olan Ambasador Restoran’da baş başa şahane bir yemek yemiştik.
Türkiye’yi çok seven bir mizahçıydı Wolinski…
Ertuğrul Özkök
Üç dinin mensuplarını da kızdıran kariküterler yayınlayan dergi
Üzerinde çok düşünülecek bir fotoğraftır bu….
Çünkü bize şunu anlatıyor:
10 yıl evvel bu dünyada Müslümanları da Hristiyanların da Musevileri de çok kızdıran karikatürler yayınlayan bir mecmuadaki katliam için, üç dine mensup siyasetçiler nasıl yan yana gelebilmiş o gün…
Hem de birinci sırada görülebilmek için ortalarında yarış bile olmuş.
Bugün yaşadığımız şu vahşet ve cinnet hali içinde ibretle bakılması gereken bir fotoğraftır bu.
Ne yazık ki artık Gazze üzere bir vahşet bile dünyayı bir ortaya geçiremiyor.
O nedenle o günün öyküsü de tıpkı biçimde bütün detayları ile bilinmesi gereken bir kıssa..
Fransa Cumhurbaşkanı Hollande o gün orada çekilen fotoğrafı imzalayarak bütün davetlilere gönderdi.
Elysee evvel kimseye davetiye göndermemişti
O güne ilişkin birkaç bilgi:
(*) Elysee Sarayı evvel kimseye davetiye göndermemiş. Büyükelçiliklere “İsteyen gelebilir” iletisi iletilmiş.
(*) Lakin daha sonra bunun memleketler arası bir şova dönüştürülmesi fikri ortaya çıkmış. Bunun üzerine 194 ülkeye merasime davet gönderilmiş.
(*) Bilhassa Cezayir, Tunus, Senegal, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan üzere İslam ülkeleri merasimde Hazreti Muhammed karikatürleri taşınabilir tasası ile çekimser davranmış.
(*) Bunun üzerine miting meydanına çok sayıda sivil polis sokulmuş ve merasim öncesi birtakım pankartlar toplatılmış.
|
O gün Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Hollande’ı ne demişti? Olayın meydana geldiği 7 Ocak günü Fransa Cumhurbaşkanı Hollande’ı üç kişi aramış. Birinci arayan Almanya Şansölyesi Angela Merkel olmuş. Onu Obama ve Putin izlemiş. Ondan sonraki gün arayan devlet temsilcisi yok. Yalnızca BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon ve Avrupa Konseyi Başkanı Tusk aramış. Müslüman ülkeler ayın 9’unda, yani olayın üzerinden 48 saat geçtikten sonra aramaya başlamışlar. 9 Ocak günü arayanlar ortasında Cumhurbaşkanı Erdoğan var. Katar Buyruğu, Mısır Cumhurbaşkanı ve Ürdün Hükümdarı da o gün arayanlar ortasında bulunuyor. Aramaya en güç karar veren Müslüman başkan ise Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas olmuş. O dört gün içinde arayanlarla yapılan konuşmaların zabıtları da tutulmuş. Mesela Erdoğan, “Bu İslam’a yapılmış bir saldırıdır” demiş.
Davutoğlu birinci programda kaçıncı sırada yüreyecekti? Davutoğlu bir saat öncesine kadar ikinci sırada yer alıyordu. Saat 14.00… Republique Meydanı’ndan başlayacak yürüyüşten bir saat öncesine kadar Elysee Sarayı Protokol Müdürü’nün önündeki yürüyüş planı şöyleydi: Yürünecek caddenin genişliği elvermediği için devlet temsilcilerinin iki sıra halinde yürümesi kararlaştırılmıştı. Öndeki sırada Fransa Cumhurbaşkanı Hollande ile birlikte Almanya, İtalya ve İngiltere başbakanları yürüyecekti. İsrail Başbakanı Netanyahu ile Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da birinci sıradaydı. Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın yeri ise ikinci sırada görünüyordu. Yani merasimden bir saat öncesine kadar Türkiye Başbakanı’nın ikinci sırada yürümesi planlanmıştı. İlginç bir detay daha. Protokolün hazırladığı listede Başbakan’ın eşinin ismi da bulunuyor. Demek ki ismi bildirilmiş, lakin sonradan vazgeçilmiş. O gün bu bilgileri, protokol müdürünün antetli kâğıda yazdığı plandan okuyarak yazmıştım. |
Davetliler için 38 bin Euro’luk domuzsuz büfe
O yürüyüşün detaylarını da yazmıştım o gün.
Davetliler tek tek Elysee Sarayı’nda merasim salonuna (Salle des fetes) alındılar.
Burada saat tam 13.00’te büyük bir büfe açıldı. Büfede şunlar vardı:
Balkabağı velute, karışık salata, kaz ciğeri, tavuk, karides ve pasta.
Müslüman ülkelerden gelen davetliler dikkate alınarak mönüye domuz etli yemek konmamıştı.
Yine farklı bir detay. Fransa Cumhurbaşkanlığı hesap verilebilir bir demokrasi anlayışına sahip olduğu için, o açık büfenin maliyetini öğrenmek de çok kolay olmuştu.
Servis dahil 38 bin Euro’ya mâl olmuş.
Davutoğlu (Sağdan üçüncü)
Ukrayna Cumhurbaşkanı ve Türkiye Başbakanı, nasıl birinci sıraya geçti?
Davetliler Elysee Sarayı’ndan yürüyüş yerine giderken her şey protokole nazaran işliyordu.
Fotoğraf daha evvel oraya geldiği için duruş sıraları değişti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Poroşenko ve Türkiye Başbakanı Davutoğlu da o hengâme içinde birinci sıraya geçenlerden.
Böylece 30 metre genişliğindeki caddede safların sıklaştırılması ile iki sıra fiilen tek sıraya indi.
Netanyahu VIP otobüsüne müdafaalar ile bindi
VIP davetlileri taşıyan otobüs, Republique Meydanı’na giderken yolda enteresan insani şeyler oldu.
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun muhafazaları da otobüse binip oturunca Fransa’nın eski Cumhurbaşkanı Sarkozy‘nin eşi Carla Bruni Sarkozy ayakta kaldı. Bunun üzerine Hollande muhafazalardan kalkmalarını istedi.
Bu ortada Carla Bruni ile Ürdün Kraliçesi Rania arasında sıcak bir çizme muhabbeti geçti.
Carla Bruni, Kraliçe Rania ile U2’nun solisti Bono ve top model Farida Khelfa aracılığıyla tanışmış.
Rania, “Çizmelerin ne harika” diyerek Carla Bruni’nin ayağındaki çok rock motosikletçi botlarına takılmış.
Netanyahu (Solda)
ABD Dışişleri Bakanı son dakikada otobüsten niçin indi?
Davetlilerden ikisi son dakikada yürüyüşe katılmaktan vazgeçmiş.
Bunlardan biri Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı.
Gizli servis, güvenliğini sağlayamayacağı kaygısı ile bakanın yürüyüşe katılmasına müsaade vermemiş.
Bu arada Fas Dışişleri Bakanı da “Tören yerinde Hazreti Muhammed karikatürleri var” gerekçesiyle otobüse binmekten son anda vazgeçmiş.
Ancak merasimde hiç bu türlü bir karikatür görünmedi.
Çünkü polis bu cins pankartları toplamıştı.
Charlie Hebdo çizerleri bugün nasıl yaşıyor?
Fransa’da çabucak hemen bütün gazete ve mecmualar katliamın 10’uncu yılı münasebetiyle kapaklarını bu bahse ayırdı ve geniş belgeler yayınladılar.
Hiç elbet o katliam, Fransız medya dünyasında derin izler bıraktı.
Bugün Fransız gazetelerinde yayınlanan siyasi karikatür sayısı o güne nazaran yüzde 50 azaldı.
Charlie Hebdo ofisinde ise her şeyi değiştirdi.
Derginin adresi nerede kimse bilmiyor.
Çalışanların mecmuanın adresini aile üyelerine bile vermesi yasak.
Bina dışardan özel olarak korunuyor.
Ama içerdeki hayat daha da katı.
Hiçbir çalışan içerde güvenlik elemanlarıyla oturup bir plan yapmadan dışarda bir yere gidemiyor.
Karikatür katliamının 10’uncu yılında istifa eden karikatürist
Geçen salı Charlie Hebdo katliamının 10’uncu yılını anmaya hazırlanırken, mizah medyasını sarsan bir olay yaşanıyordu.
ABD’nin en değerli ikinci gazetesi sayılan Washington Post’un Pulitzer ödüllü karikatüristi Ann Telnaes, 4 Ocak günü gazeteden istifa ettiğini açıklıyordu.
Gazetesi bir karikatürünü yayınlamayı reddetmişti.
Telnaes, ortalarında Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un da bulunduğu 3 milyarderin Trump’ın önünde diz çökerek ellerindeki para keselerini ona sunmasını anlatıyordu.
Tabii o üç şahıstan biri gazetenin sahibi Jeff Bezos olunca karikatür sayfaya girmemişti.
Trump’ın ayaklarının tabanında yatan Miki fare
Telnaes tıpkı karikatürde Trump’ın ayaklarının tabanında küçük bir figür daha eklemişti.
Ölü üzere yüzüstü yatmış küçük bir Miki fare…
Bir vakitler kıyılarımıza vurmuş küçük Suriyeli bebekle birebir konumda yatmış bir Disney figürü yani…
Watergate skandalını ortaya çıkarmış, dünyanın en efsane genel yayın yönetmeni Ben Bradlee’nin gazetesinde mizahın mevtini anlatan küçücük bir leke üzere orada duruyordu.
Ey ahali! Dehşet sirki kentimize geliyor
Charlie Hebdo katliamının 10’uncu yılında bütün bunlar bize şunu anlatıyor.
Dünyayı savaşa sürükleyen popülist başkanlar çağında artık mizaha yer yok…
Çünkü siyaset ve siyasetçinin kendisi mizah haline gelmişti bu dünyada…
Yeni komiklerimiz, alev alev yanan bir dünyanın karşısında yalnızca nevrotik kahkahalar atan Joker hızlı popülist başkanlar.
Güldüren değil, ağlatan komikler…
Ekim ayında Atlantik mecmuasının kapağındaki desen işte tan bunu anlatıyordu.
İçinde hüzünlü fil bulunan bir sirk otomobilini dört nala Beyaz Saray’a hakikat süren Trump…
Arkada, Kont Drakulaların, vampirlerin, Nesfaratuların karanlık bir Van Helsing sineması dekoru…
Bayanlar baylar! Duyduk, duymadık demeyin…
Popülist başkanların dehşet sirki kentimize geliyor…
|
Ayşe Kulin: Hoşluk muvaffakiyetle eş bedel olsaydı, en düzgün romanları Ajda Pekkan yazardı
|
