Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı; İstanbul ve Çanakkale Boğazları’ndan geçmek isteyen ham petrol yüklü gemilerle ilgili açıklama yaptı. Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu tarafından alınan yaptırım kararları dışında, öbür ülke ve milletlerarası kuruluşların yaptırım kararlarını uygulamak zorunda olmadığına dikkat çekilen açıklamada; müdafaa ve beklenen bir kazada oluşacak zararın karşılanacağını gösteren evrak sunamayan petrol tankerinin Türk Boğazları’ndan geçmesinin kelam konusu olmadığı tabir edildi.
KAZA OLSA KİM TAZMİN EDECEK?
Açıklamada, “Avrupa Birliği yaptırımları nedeniyle Türk boğazlarından ham petrol yüklü olarak geçen gemilerin P&I (Koruma ve Tazmin) sigortalarının geçersiz olma ve bir kaza durumunda sigortanın tazmin edilememesi kelam hususudur. Bu durum gerek ilgili AB direktifince gerekse Avrupa’da üst seviye devlet kurumları tarafından teyit edilmiştir” denildi.
BÜTÜN GEMİLER KURALA UYACAK
Yaptırıma tabi bir geminin yahut bir yükün Türk Boğazları’ndan geçiş yapması halinde meydana gelebilecek ve felaket boyutuna varabilecek bir kazada sigorta şirketinin tazmin sorumluluğu karşılamaması riskinin Türkiye tarafından almasının kelam konusu olmadığı belirtilen açıklamada, şöyle denildi: “Birçok ülkedeki mevzuata benzeri olarak ulusal mevzuatımız gereği, geçerli bir Muhafaza ve Tazmin Sigortası (P&I) sunamayan ham petrol tankerlerinin Türk boğazlarından geçmesi kelam konusu değildir ve bu kural 2002 yılından beri uygulanmaktadır.”
Açıklamada, Türkiye’nin 1 Aralık 2022 tarihinden itibaren ham petrol taşıyan ve Türk Boğazları’ndan geçmek isteyen tankerlerin sundukları sigorta poliçelerini, bu poliçeleri düzenleyen sigorta firmalarınca teyit edilmesi uygulaması başlattığı da vurgulandı.
GEMİ DE YÜK DE SİZİN
Ulaştırma Bakanlığı; sigorta firmalarının rutin olarak olay bazında talep edilen ve verilen teyit mektubunu Türkiye kelam konusu olduğunda vermekten imtina ettiklerine de dikkat çekti. Açıklamada, “Boğaz’da bekleyen ham petrol taşıyan gemilerin çok büyük çoğunluğu AB’ye ilişkin gemiler olup, yeniden petrolün çok büyük bir kısmı AB limanlarına gitmektedir. AB’nin koymuş olduğu ambargo kurallarına ait yeniden AB’ye ilişkin gemilerle taşınan ham petrole yönelik, sigorta hizmeti veren AB sigorta firmaları tarafından Bakanlığımızın talep ettiği teyit mektubu vermemesinin sebebi anlaşılamamaktadır ve bunun sorumluluğu da ülkemiz uygulamaları değil bu uygulamaları hayata geçirenlere aittir” denildi. Açıklamada, Halihazırda teyit mektubu veren ham petrol taşıyan gemilerin Türk boğazlarından rutin olarak 1 Aralık’tan beri geçtiği kaydedildi.
Türkiye yapan olmayı sürdürecek
Marmara’dan çıkarma planı
Ulaştırma Bakanlığı’nın açıklamasında, “Kural yürürlüğe girdiğinde Çanakkale Boğazı’ndan geçmek üzere Marmara Denizi’nde bulunan ham petrol yüklü teyit mektubu sunamayan gemilerin, rastgele bir risk oluşturmaması için karasularımızdan çıkarılması için de bir planlama yapılmaktadır. Öte yandan ham petrol yüklü gemi sahiplerinin Türk Boğazları’ndaki, seyir müddetlerini kapsayacak yeni bir P&I poliçesi sunması da seçenekler arasındadır” açıklamasına yer verildi.