Ogün Akkaya
ANKARA – Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu oldu. UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener, Kılıçdaroğlu’nun adaylığı yerine İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’na ve Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’a davet yaptığı, masadan ayrılma noktasına geldiği süreçte iki belediye liderinin “Cumhurbaşkanı Yardımcısı olması” formülüyle yine masaya döndü.
Peki Millet İttifakı’nda sonu Meral Akşener’in Altılı Masa’ya dönmesiyle ve getirilen tekliflerle sonlanan kriz, Millet İttifakı’nı zayıflattı mı yoksa güçlendirdi mi? Kamuoyu araştırmacıları Aksoy Araştırma Kurucusu Ertan Aksoy, GENAR Araştırma Şirketi’nin Genel Müdürü İhsan Aktaş, Yöneylem Araştırma Genel Koordinatörü Derya Kömürcü ve Rawest Araştırma Genel Müdürü Roj Girasun kıymetlendirdi.
‘ÖLÇÜMLERDE KILIÇDAROĞLU’NA VE MUHALEFETE BUGÜNE KADAR GÖRMEDİĞİMİZ DAYANAK ORANLARINI GÖRMÜŞ OLACAĞIZ’
Araştırmacı Ertan Aksoy’a nazaran Millet İttifakı’nda yaşanan kriz, ittifakı zayıflatmanın bilakis, güçlendirdi. Masada kriz yaşanmasının siyasetin olağan akışına uygun olduğunu söyleyen Aksoy, “Katılımcı idare tezinde bulunan bir siyasi yapının krizsiz ilerlemesi gerçekçi değil. Krizler o kadar da makus bir şey değil” diye konuştu.
“Millet İttifakı’nın krizden güçlenerek çıktıklarını düşünmemin sebebi, bu çeşit büyük krizleri de yönetebildiklerini ve tekrar bir ortaya gelebileceklerini göstermiş olmaları” değerlendirmesinde bulunan Aksoy’a nazaran Millet İttifakı uzlaşı ile ilerlemiş oldu. Millet İttifakı’nda yaşanan gelişmelerin iktidar öncesi küçük bir prova üzere olduğunu, birçok bahsin bir ortaya gelinerek ve müzakere edilerek yönetileceğini söyleyen Aksoy şunları kaydetti:
“Özellikle seçmende önemli oy dayanağı olan üç adayın, üçünün de adaylığı ile sonuçlanmış olması bir biçimde kurulacak hükümette vazife alacak olmasının şimdiden ilan edilmiş olması, muhalefeti hiç olmadığı kadar güçlü hale getirdi. Olası ki önümüzdeki ölçümlerde hem Kemal Kılıçdaroğlu’na hem de muhalefete bugüne kadar görmediğimiz takviye oranlarını görmüş olacağız. Orman yangınlarının görüldüğü 2021 yılından bu yana Kılıçdaroğlu zati Recep Tayyip Erdoğan’ın önündeydi. Bir tek 2022 yılının son çeyreğinde iki ay kadar geriye gitme hali oldu. Ocak ve şubat ölçümleri de bize az farkla da olsa önde olduğunu gösteriyor. Masanın dayanağı ve potansiyel iki aday Ekrem İmamoğlu ile Mansur Yavaş’ın tam takviyesi açıklanmış oldu. Münasebetiyle birinci ölçümlerde evvelkilere nazaran daha üstte bir dayanağın olacağını bekliyorum.”
Araştırmacı Ertan Aksoy ‘GELDİĞİMİZ YERDE MUHALEFET OLMADIĞI KADAR GÜÇLÜ’
Aksoy, Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun partisi CHP önünde yaptığı konuşma esnasında İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ı da sahneye çağırmasını ve kol kola fotoğraf vermesini de kıymetlendirdi. Aksoy’a nazaran bu fotoğraf, yeni nesil siyasetin temsilcilerini gösteriyor:
“Üçünün de en güçlü olduğu alanlar yönetme marifetleri. Bilhassa bir ideolojik bağlılıktan öte yönetme yeteneğini anlayarak karar veren seçmende güçlü bir tesir yaratacaktır. Geldiğimiz yerde muhalefet olmadığı kadar güçlü.”
‘MİLLET İTTİFAKI TEMEL SIKINTILARI ÇÖZMEDEN MASAYA OTURDU’
GENAR Araştırma İdare Konseyi Lideri İhsan Aktaş’a nazaran ise Millet İttifakı temel meseleleri çözmeden masaya oturdu. “İki yıldır birebir masada oturan insanların hengame kıyamet ve krizle karşı karşıya gelmeleri bir zafiyettir” değerlendirmesinde bulunan Aktaş, “Bu cins krizlerin toparlanma süreçlerinde süreksiz bir motivasyon oluşur. Millet İttifakı temel problemleri çözmeden masaya oturdu. Ağır meseleleri geriye bırakarak bir çerçeve oluşturdular. Kriz anında masaya oturmadan büyük bir çerçevenin tamamlanma ihtimali yoktur” diye konuştu.
GENAR Araştırma İdare Şurası Lideri İhsan Aktaş
‘CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN SEÇİMLERDE KAZANMAYA DAHA YAKIN DURUYOR’
Millet İttifakı’na dahil partilerin seçim kazanıldığı durumda genel liderlerinin ve İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın cumhurbaşkanı yardımcısı olacak olmasının baş karışıklığı oluşturacağını belirten Aktaş, seçmenin Millet İttifakı’na bir yıl evvel prim verdiğini ve oylarını artırdığı söyledi ve şunları kaydetti:
“Yaşanan çatışmalar seçmenin yüzünü tekrar hükümet tarafına dönmesine neden oldu. Seçmen, seçime yanlışsız Millet İttifakı ve Cumhur İttifakı’nın bu ülkeyi yönetme kabiliyetine bakacak. Birliktelik motivasyon mu artırır yoksa düşürür mü bekleyip göreceğiz. Son altı aydır Cumhur İttifakı daha avantajlı duruyor. Millet İttifakı, yönetmeye dönük bir siyaset geliştirdi, AK Parti ise kazanmaya dönük bir siyaset geliştirdi. İki tarafın yol ayrımı bu. Bugünkü iktidar Meral Akşener’in ‘kazanamayacak aday’ sözünü kullanabilir. Bütün kazanacak ya da kazanamayacak adaylar Recep Tayyip Erdoğan’a nazaran yarışacak. Dışarıdan bakıldığında başa baş üzere görünüyor lakin Kılıçdaroğlu’nun adaylığında ya da diğer bir adaylıkta da Cumhurbaşkanı Erdoğan seçimlerde kazanmaya daha yakın duruyor. Cumhur İttifakı bugüne kadar çok dikkatli bir lisan kullandı. ‘Garanti kazandık’ diye bir lisan kullanmadı. Seçimin ciddiyetini bilerek hareket ediyorlar.”
‘KEMAL KILIÇDAROĞLU’NUN KRİZİ NASIL YÖNETTİĞİNİ KAMUOYUNUN GÖRDÜĞÜNÜ DÜŞÜNÜYORUM’
Yöneylem Araştırma Genel Koordinatörü Derya Kömürcü’ye nazaran Millet İttifakı’nda yaşananların ittifakı güçlendirip, güçlendirmediği yapılan kamuoyu araştırmaları ile ortaya çıkacak. “Bu sürecin cumhurbaşkanlığı seçimi üzerine tesiri üzerine ben Kemal Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanlığı adaylığının bu süreçten güçlenerek çıktığını düşünüyorum” değerlendirmesinde bulunan Kömürcü şunları kaydetti:
“Üç günlük süreçte Kemal Kılıçdaroğlu’nun krizi nasıl yönettiğini kamuoyunun gördüğünü düşünüyorum. İleride Türkiye’nin gereksinimi olan geçiş sürecini yönetebilecek bir cumhurbaşkanı üzere yönettiğini düşünüyorum. En müspet tesir bulunan formül ile ilgili. Kemal Kılıçdaroğlu’nun bir yanında Ekrem İmamoğlu bir yanında Mansur Yavaş’ın olduğu bir cumhurbaşkanlığı takımı tablosunun, olağanda bu adaylardan rastgele birisinin tek başına aday olsaydı sahip olacağı güçten daha güçlü işaret ettiğini düşünüyorum.”
Yöneylem Araştırma Genel Koordinatörü Derya Kömürcü
‘KEMAL KILIÇDAROĞLU’NUN İSMİ HDP SEÇMENİ TARAFINDAN DA OLUMLU ALGILANAN BİR İSİM’
Maraş merkezli sarsıntılar sonrasında kamuoyunda iktidarın yapamadıkları ve yanlış yaptıklarıyla ilgili şahıslarda görüş oluştuğunu ve bu durumun iktidarın oy oranında düşüşe dair beklentileri beraberinde getirdiğini söyleyen Kömürcü, ”Şu an itibariyle bizim gördüğümüz kadarıyla zelzelenin AK Parti ve MHP’nin oy oranında çok kayda paha bir tesiri olmuş görünmüyor” dedi.
Millet İttifakı’nın gerisinde bir rüzgar estiğini ve bundan sonraki süreçte CHP’nin öteki partilere oranla müspet olarak ayrışacağının öngörülebilir olduğunu söyleyen Kömürcü şöyle kelamlarını sürdürdü:
“Kriz içinde YETERLİ Parti’ye yönelik muhalif seçmende bir reaksiyon olacağını görebiliriz. Reaksiyon kalıcı mı olur yoksa süreksiz mi olur onu bilmiyorum lakin en yakında tarihteki ölçümlerimizde bir reaksiyon olmasını bekleyebiliriz. Uzunca bir müddettir isimden bağımsız bir biçimde altılı muhalefetin tamamının bölünmeden ardında duracağı HDP seçmeninin de destekleyeceği bir adayın, öbür bir aday da çıkmaması durumunda birinci cinste cumhurbaşkanlığı seçimini kazanma ihtimalinin çok yüksek olduğunu söylüyordum. Artık de bunun daha da kuvvetlendiğini düşünüyorum. Zira Kemal Kılıçdaroğlu’nun ismi HDP seçmeni tarafından da olumlu algılanan bir isim.”
‘KÜRT SEÇMENLERİN İNANÇ DUYDUGU BİR İSİM’
Rawest Araştırma Genel Müdürü Roj Girasun da Millet İttifakı içerisinde yaşanan gelişmelerin toplumda inanç hissini zedeleyip, zedelemediğinin önümüzdeki günlerde yapılacak kamuoyu araştırmalarıyla ortaya çıkacağını söyledi. CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun kazanacak adaylardan birisi olduğunu ve son iki yılda yapılan bütün kamuoyu araştırmalarında oyunu en çok artıran önder olduğunu belirten Girasun şu değerlendirmelerde bulundu:
“Altı muhalefet partisinin yalnızca imza attığı bir denklemden bir siyasal perspektiften bahsetmiyorum. Tıpkı vakitte birebir oranda vücutlarıyla alanda oldukları durumda Kılıçdaroğlu’nun seçim kazanması güç görünmüyor. Kemal Kılıçdaroğlu, Kürt seçmenlerin itimat duyduğu bir isim. CHP ile Kürtler ortasında makası kapatan isim Kılıçdaroğlu oldu. Hala Kılıçdaroğlu’na duyulan itimat CHP’nin kurumsal kimliğine duyulan inancın çok önünde seyrediyor. Kürt seçmenin dayanak vermeye hazır olduğunu görüyorum. Temel sıkıntı seçmenin Ali Babacan’ın tabiriyle “yıldızlar kadrosu” görmesini sağlamak. Seçmenin her an parçalanabilecek bir koalisyon ya da uzlaşamayacak bir hükümet görmesi korkutucu olur.”
Rawest Araştırma Genel Müdürü Roj Girasun