AYDIN HASAN/ANKARA- 6 Ağustos 1960’da Kıbrıs; Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık ortasında imzalanan mutabakatlar ile bağımsızlığını kazandı. Yeni Kıbrıs devletinin kurulmasında İttifak ile Garanti muahedeleri değerli yer tuttu. Güvenlik kaynakları, Kıbrıs’taki gelişmeler konusunda garanti ve ittifak mutabakatlarına işaret ederek, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kıbrıs Adası’nda istikrarları bozabilecek ve KKTC’nin güvenliğine tehdit oluşturabilecek her türlü gelişmeyi yakından takip ettiğini belirtiyor.
Kaynaklar, Türkiye’nin; garanti ve ittifak muahedeleri çerçevesinde her ne değerine olursa olsun Kıbrıs Türklerinin güvenliğini, huzurunu ve refahını korumak için kararlılığının tam olduğunu vurguluyor. Güvenlik kaynakları, daha evvel yaptığı açıklamada, “ABD ile GKRY ortasında yapılan ‘Savunma İş Birliğine Ait Yol Haritası’ muahedesini şiddetle kınıyoruz” demişti.
‘TÜRKİYE’YE DENİZ VE HAVA ÜSSÜ KURMA HAKKI VERİR’
Maltepe Üni. Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Alakalar Prof.Dr. Hasan Ünal: Rumların ABD’yi ısrarla Ada’ya getirme uğraşları çok kutuplu bir dünyada kendi aleyhlerine işler. Bu da KKTC’nin Rusya tarafından tanınmasına kadar masraf. Amerika’ya sorarsanız ‘Ortadoğu’da yığınağın modülü olarak bunu yapıyoruz, Kıbrıs’ta üs kuruyoruz’ diyecekler. Dedeağaç’ta üs kurmaları için ‘Avrupa’ya sevkiyat için kurduk’ dedikleri üzere. Birincisi Kıbrıs hala çözülmemiş bir sorun, burası bir çatışma alanı. Çatışma alanında üs kuruyorsunuz. İkincisi, bu Türkiye’nin de imzaladığı 1960 mutabakatlarının lafzına ve ruhuna alışılmamış. ABD’yi uyarmak lazım. Ancak Rumlar, bunu bu türlü anlamıyor. Tahlil imkanlarını zorlaştırıyorlar. Merhum Denktaş, ‘Rumlar yanılgıları ile bize yanlış yapma imkanı bırakmıyorlar’ kaygısı. Rumların fanatizmi, kendilerine de ziyan verecek kadar yüksek. Rumlar, ısrarla ABD’yi oraya getirmeye çalışıyorlar. Fakat bu durum, çok kutuplu dünyada vakit içinde Rumların da aleyhine işler. Kıbrıs’ı, çok kutuplu güç uğraşında bir fay çizgisine, bir kırılma noktasına çevirir. Bu da KKTC’nin çok kutuplu dünya içinde Rusya tarafından tanınmasına kadar gider. 1960 mutabakatları ihlal ediliyorsa, bu durum Türkiye’ye KKTC toprağında deniz ve hava üssü kurma hakkı verir.
Bandırma Onyedi Eylül Üni. Milletlerarası Bağlantılar Kısım Lideri Prof. Dr. İsmail Şahin: Bu tip mutabakatlar, Türk ve Rum iştirakinde Kıbrıs Cumhuriyeti’ni kuran memleketler arası antlaşmaların açık ihlalidir.