ANKARA – MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin çağrısı sonrası İmralı’da PKK başkanı Abdullah Öcalan’la görüşen DEM Parti heyetinin siyasi parti görüşmeleri büyük ölçüde tamamlandı. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ziyareti ile başlayan görüşmeler AK Parti, MHP, SAADET ve Gelecek Partisi ile devam etti. Heyet üyeleri en son CHP, DEVA Partisi ve Yeniden Refah Partisi genel liderleri ile bir ortaya geldi.
Edinilen bilgiye nazaran CHP ile yapılan ve 1 saat 35 dakika süren görüşmede İmralı heyeti, Öcalan’ın silahların susması ve siyasi ve demokratik bir yerin oluşması gerektiği konusunda kararlı bir duruşu olduğunu belirtti. Heyet, Türk ve Kürt halklarının tarihi birlikteliğine vurgu yaptı, bu birlikteliğin tekrar güçlendirilmesi gerektiğini söz etti.
CHP heyeti ise İmralı heyetine sürece dair dertlerini ve tekliflerini iletti.
CHP’NİN ÖNERİSİ TOPLUMSAL MUTABAKAT KURULU NASIL ÇALIŞACAK?
CHP heyetinin en somut önerisi Meclis çatısı altında “Toplumsal Mutabakat Komisyonu” kurulması oldu. CHP’nin 2014 yılında Meclis Başkanlığına sunduğu kanun teklifini hatırlatan CHP heyeti, teklifin güncellenerek gündeme alınabileceğini tabir etti.
Söz konusu teklifte Meclis’te kümesi bulunan tüm siyasi partilerin eşit iştirakiyle bir kurul kurulması, hükümetin Kürt probleminin tahliline dair tekliflerini bu kurula iletmesi, devletin ilgili kurumlarının da bu komitesi bilgilendirmesi öngörülüyordu. Komitenin; yurttaşların, akademisyenlerin sanatkarların, STK’lerin görüşlerini alması, dünya örneklerini incelemesi üzere misyonları de teklifte tanımlanıyordu. Tüm bu çalışmaların akabinde kurulun hazırlayacağı bir raporun TBMM Genel Konseyi’ne sunulması ve rapordaki tekliflerden Meclis üye tam sayısının dörtte üçü ile kabul edilenlerin hayata geçirilmek üzere hükümete sunulması, teklifin hususları ortasında yer alıyordu.
CHP heyeti, partinin bu teklif üzerinde tekrar çalıştığını söyledi ve birtakım düzenlemelerle bu teklifin tekrar gündeme alınabileceğini söz etti.
‘YASAL DÜZENLEME SÜRECİN TEMİNATI OLUR’
CHP kaynakları böylesi bir yasal düzenlemenin hem süreci hem de süreci yürütenleri de garantiye alacağını, sürecin muvaffakiyet talihini artıracağını, süreci yürüten güçlü aktörleri dengeleyeceğini ve denetleyeceğini söyledi.
CHP’DEN DEMOKRATİKLEŞME HAZIRLIK KOMİSYONU
Görüşmede CHP, Türkiye’de Kürt sıkıntısını da içeren bir demokrasi sorunu olduğunu kaydederken kayyımları, Seyahat Parkı davası tutuklularını, KHK ile işten çıkarılanları hatırlattı. CHP‘nin parti bünyesinde “Demokratikleşme Hazırlık Komisyonu” kurduğu da tabir edildi.
KOMİSYONDA KİMLER VAR?
CHP Genel Lider Yardımcısı Gökçe Gökçen’in başkanlık ettiği bu komitede Sezgin Tanrıkulu, Murat Buyruk, Okan Konuralp, Zeynel Emre, Yunus Emre, Bahadır Fazilet, Bülent Tezcan vazife alıyor. Maddelerdeki antidemokratik düzenlemeler ve yürürlükteki antidemokratik uygulamalara ait çalışma yapılıyor.
Bu komitenin çalışmalarını tamamladıktan sonra Türkiye’de demokratikleşme adımlarının neler olması gerektiğini içeren bir raporu kamuoyuyla paylaşacağı söz ediliyor.
‘HASSASİYETİ OLAN BÖLÜMLER İKNA EDİLMELİ’
CHP Genel Başkanı Özgür Özel birçok konuşmasında, “Şehit aileleri ve gazilerin ‘Evet’ demedikleri hiçbir şeye ‘Evet’ demeyiz” değerlendirmesinde bulundu. Edinilen bilgiye nazaran bu hassasiyet görüşmede de lisana getirildi. CHP kaynakları çatışma tahlili süreçlerinde öncelikli ikna edilmesi gerekenlerin direnç gösteren kesitler olduğunu tabir ederek bu yüzden sıklıkla bu bölümün hassasiyetlerine vurgu yaptıklarını söz etti. Kaynaklar, hassasiyetleri olan bu bölümleri, süreci desteklemeyen siyasi parti ve hareketlerin değil CHP’nin ikna etmesi gerektiğini kaydetti.
‘İKTİDAR SAMİMİYSE KAYYIM KANUN TEKLİFİNİ GÜNDEME ALSIN’
CHP görüşmede, Meclis’te 11 siyasi partinin ortaklaştığı kayyım düzenlemelerinin yürürlükten kaldırılmasına ait kanun teklifinin de gündeme alınmasını önerdi. İktidarın Kürt meselesini çözmek üzere bir niyeti varsa ve samimiyse bu teklifi gündeme alarak sürece başlayabileceği söz edildi.
Görüşmede CHP heyeti, Ahmet Türk’ün belediye eş başkanlığını yaptığı Mardin Belediyesi’ne ‘terör’ suçlamasıyla kayyım atandığını hatırlattı ve İmralı heyetinde Ahmet Türk’ün bulunmasının iktidarın çelişkisi olduğuna dikkat çekti.
CHP heyeti, Bahçeli’nin davetiyle başlayan sürecin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir devir daha cumhurbaşkanlığı yapmasının yolunu açmasından duydukları korkuyu da lisana getirdi.
‘KAYGI TAŞIYAN HERKES SÜRECİN İÇİNDE OLMALI’
DEM Parti kaynakları, bu sürecin emelinin Türkiye’nin demokratikleşmesi ve savaşın, çatışmaların son bulması olduğunu tabir etti ve “Bu sürecin Cumhurbaşkanı’nın misyon mühletinin uzamasına hizmet edeceği üzere bir korku varsa bu korkuyu taşıyan herkes bunun olmaması için bu sürecin içinde yer almalı, sürece takviye sunmalı” dedi.
‘ÖCALAN ÇAĞRIYI YAPMAYA HAZIR’
CHP heyeti, Öcalan’ın örgüte silah bırakma daveti yapması halinde bu davetin örgütün tamamında karşılık bulup bulmayacağını, davetin bağlayıcı olup olmayacağını sordu. İmralı heyeti, Öcalan’ın bu çağrıyı yapmaya hazır olduğunu, karşılık bulup bulmayacağının süreç içinde netleşeceğini söz etti.
İMRALI HEYETİNE NELER ÖNERİLDİ?
İmralı heyeti şimdiye kadar Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ve 7 siyasi partinin genel liderleriyle görüştü. Görüşmelerde siyasi partilerin sunduğu, heyetin İmralı’ya ileteceği tekliflerden kimileri şunlar oldu:
-Sürecin Meclis çatısında ilerlemesi,
-Sürecin şeffaf olması,
-Meclis çatısı altında partilerin eşit iştirakiyle Mutabakat Komitesi kurulması,
-Sadece Kürt sıkıntısını değil Türkiye’nin demokrasiye ait tüm meselelerinin ele alınması
-Erdoğan’ın süreci sahiplenmesi ve daha çok ön planda olması,
-Erdoğan’ın da sürece dair başkanlar tipi yapması,
-Süreç içinde kullanılan lisana ve yapılan açıklamalara dikkat edilmesi,
-Şehit aileleri ve gazilerin hassasiyetlerinin gözetilmesi,
-Sürecin toplumsallaşması, toplumun ikna edilmesi,
-Bir evvelki tahlil sürecinde yapılan kusurların tekrar edilmemesi.
‘ÖCALAN SİLAHLARIN BIRAKILMASI GEREKTİĞİ KONUSUNDA NET’
Edinilen bilgiye göre görüşmelerde siyasi parti başkanlarına PKK başkanı Abdullah Öcalan’ın silahların bırakılması gerektiği konusunda son derece net olduğu tabir edilerek yaklaşımı şöyle aktarıldı:
“Bundan sonra silahla ve çatışmayla değil demokratik bir yerde siyasetle, karşılıklı ikna yoluyla ve konuşarak sonuç alınması gerektiğine inanıyor. Türk-Kürt bağlarının yanlış siyasetler sonucu tahrip edildiğini düşünüyor ve bu ilgilerin onarılması, tekrar düzenlenmesi gerektiğine vurgu yapıyor. Öcalan, Türk ve Kürt halklarının ortak ve eşit hayatından yana bir tavır sergiliyor.”
‘ÖCALAN 2-3 İMRALI GÖRÜŞMESİ SONRASI ÖRGÜTE SİLAH BIRAK DAVETİ YAPACAK’
Kaynakların aktardığına nazaran Öcalan, beklendiği üzere örgüte silahları bırakma daveti yapacak. Bu davetin netleşmiş bir takvimi yok fakat 2 yahut 3 İmralı ziyaretinden sonra bu davetin gerçekleşmesine dair bir beklenti var. Kaynaklara nazaran bu süreç çok uzamayacak.
Örgütün Öcalan’ın bu davetine nasıl karşılık vereceği ise net değil. Kaynaklara nazaran bu durum süreç içinde şekillenecek.
‘BU BİR PAZARLIK SÜRECİ DEĞİL’
DEM heyeti ile görüşen siyasi parti temsilcilerinden edinilen bilgiye nazaran heyet üyeleri Öcalan’ın silah bırakma daveti yapması karşılığında talebinin ne olacağına dair hiçbir tabir kullanmadı. Heyet, bu sürecin bir pazarlık süreci olarak algılanmaması için itina gösterdi, pazarlığı çağrıştıracak sözlerden kaçındı.
‘ÖCALAN’IN FERDÎ ŞARTLARI GÜNDEMDE DEĞİL’
Öcalan’ın şahsî şartları, cezasının affedilmesi, konut hapsine çıkması üzere mevzular gündeme gelmedi. DEM Parti heyeti bu istikamette kamuoyuna yansıyan argümanların gerçek dışı olduğunu söz etti.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Siyasi parti görüşmelerini büyük oranda tamamlayan İmralı heyeti tutuklu siyasetçiler Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve Leyla Güven’i ziyaret edecek. Daha sonra ikinci İmralı ziyareti gerçekleşecek. Bu görüşmeden sonra Öcalan’dan daha somut, yol haritasını biraz daha netleştiren bir açıklama gelmesi bekleniyor.
‘AHMET TÜRK‘ÜN HEYETTE OLMASINI ÖCALAN ÖNERDİ’
İlk görüşmede heyette yer almayan Ahmet Türk de İmralı’ya Öcalan’la görüşmeye gidecek. Edinilen bilgiye nazaran birinci İmralı görüşmesinde, heyette Ahmet Türk’ün de yer almasını Öcalan önerdi.