Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Konseyi Delegeler Komitesinin AİHM’in Loizidou kararına yönelik, KKTC tarafından alınan önlemleri etkin ve yeterli bularak, incelemeyi kapattığını belirterek, alınan bu kararla Komite’nin Taşınmaz Mal Komisyonunun (TMK) etkinliğini bir kez daha teyit ettiği vurgulandı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Avrupa Konseyi Delegeler Komitesinin Loizidou kararı değerlendirildi.
Açıklamada, “Delegeler Komitesi, 22 Eylül 2022’de AİHM’in Loizidou kararına yönelik, ülkemiz tarafından alınan önlemleri etkin ve yeterli bularak, incelemeyi kapatmıştır.” ifadeleri kullanıldı.
Kıbrıslı Rumların mülkiyet hak iddialarını değerlendirmek maksadıyla 2005’te KKTC tarafından oluşturulan TMK’nin, AİHM’in 2010’da açıklanan Demopoulos ve müteakip kararlarıyla etkin bir iç hukuk yolu olarak kabul edildiği hatırlatılan açıklamada, şunları kaydedildi:
“Alınan bu kararla Komite, Loizidou kararının incelemesini kapatarak TMK’nin etkinliğini bir kez daha teyit etmiştir. TMK, ülkemizdeki mülkiyet düzenine uygun olarak hak sahibi olanları koruyarak, Rum başvuru sahiplerinin tazminat, takas ve iade taleplerini değerlendirmek suretiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne uygun şekilde çareler üretmektedir.”
AİHM’in Loizidou kararının incelenmesi sürecinde TMK Yasası’na göre, Loizidou’nun dava konusu mülklerinin iadesinin mümkün olmadığı ancak TMK’ye müracaat ederek tazminat ve takas talep edebileceği yönündeki tutumunun Komite nezdinde de kabul gördüğü vurgulanan açıklamada, “Böylece, Rum yönetiminin Loizidou kararına atıfla yıllardır iadenin gerçekleşmesi yönünde yaptığı propagandanın ne kadar mesnetsiz olduğu ortaya çıkarken, tazminat ve takas seçeneklerinin mülkiyet taleplerinin karşılanmasındaki etkinliği bir kez daha teyit edilmiştir.” ifadeleri yer aldı.
Açıklamada, alınan bu karar ile TMK Yasası’na uygun bir şekilde verilecek tazminat ve takas kararlarının, iade kararı kadar geçerli olduğuna değinildi.
Bu kararın, bir kez daha KKTC’nin uluslararası hukuka uygun bir mülkiyet rejimi tesis ettiğini gösterdiği belirtilen açıklamada, Kıbrıslı Rumların, KKTC sınırları içerisinde bulunan mülklerine ilişkin taleplerinin adresinin TMK olduğunun altı çizildi.
Açıklamada, şöyle devam etti:
“Komite içerisinde siyasi saiklerle hareket eden Rum tarafı ve bilinen destekçileri, her ne kadar Loizidou kararının incelemesinin kapatılmasını yıllardır geciktirse de bugün alınan karar olumludur. Aynı toplantıda mülkiyet haklarına ilişkin IV. Rum kararının ilgili başlığının kapatılmaması ise bilinen çevrelerin teknik değil, siyasi gailelerle hareket ettiğini göstermektedir. Makamlarımız, bugüne kadar olduğu gibi bundan böyle de uluslararası insan hakları standartlarını gözeterek adımlar atmaya devam edecektir.”
Loizidou davası
Kıbrıslı Rum Titina Loizidou, 22 Temmuz 1989’da, KKTC’de toprak ve mülkünün kaldığı gerekçesiyle Türkiye aleyhine AİHM’e başvurmuştu.
AİHM, Loizidou’nun başvurusunu karara bağlayarak, Türkiye’yi Loizidou’ya maddi tazminat ödemeye mahkum etmişti. Türkiye, 2 Aralık 2003’te Loizidou’ya yaklaşık 900 bin dolar tazminatı ödemişti.